«فقهِ هنر» در دو نگاه جامع و تعیّنات موردی
نویسنده
چکیده مقاله:
مسئلۀ هنر از پدیده‌های مهم در زندگی بشر است که احکام آن باید در دانش فقه به صورت منضبط استنباط شود. در فقه به دو صورت می‌توان موضوع هنر را به تصویر کشید: گاه با نگاهی جامع و فارغ از تعینات هنری و گاه با نگاه و تمرکز بر موارد خاص. در نگاه جامع، آنچه مهم است، استخراج اصل اولی این پدیده است. بر اساس اَسناد شرعی، حکم اولی آن استحباب است؛ پس از تحلیل و بررسی آن دسته از مصادیق هنر که در فقه مورد اشکال واقع شده، روشن می‌شود جهت اشکال، عناوینی غیر از عنوان هنر است و این عناوین گاه با هنر مقارن و گاه مفارق با آن است.
منابع مشابه
بازپژوهی تعینات هنر: موسیقی
از مهمترین وظایف فقه، بررسی مشروعیت موضوعات و مسائل مورد نیاز جامعه اسلامی است و مسائل هنری – در معنای عام آن و با صرف نظر از برخی مصادیق- بخشی از نیازهای همیشگی انسان‌ها در طول تاریخ بوده و هست. نیک می‌دانیم در میان موضوعات هنری مسئله «موسیقی» جایگاه ویژه‌ای دارد. مطالعه استفتائات فقهای عظام در دوران معاصر، شاهد عنایت و اهمیت این موضوع نزد متشرعان دارد و نشان‌دهنده دغدغه عمیق متدینان نسبت به آ...
متن کاملبررسی استفاده از تعینات هنر در اماکن و شعائر اسلامی
استفاده از هنر معماری، هنرهای دستی، خوشنویسی، شعر، نقاشی و غیره از قدیم، در برپایی، ترویج و توسعه اماکن اسلامی، مانند مساجد، آستانهای مقدس معصومان (ع) و امامزادگان، مرسوم بوده است. توجیه عمده فقهی، توسط فقیهانی که به این موضوع پرداختهاند، برای تجویز، ترجیح و بلکه در شرایطی، ایجاب کاربرد هنرهای مذکور، قاعده فقهی تعظیم شعائر بوده است؛ اما در جایی ادله این قاعده، در مقابل موضوع شناسی هنر و ت...
متن کاملموضوعات و ملاکات حکم در فقه هنر
بحثی پیرامون موضوعات و ملاکات حکم در فقه هنر از زبان آیت الله محمد جواد فاضل لنکرانی
متن کاملاسمگرایی، کارکردگرایی و هویت‌گرایی در فقه هنر
فقیه در فقه برای پیدا کردن حکم فقهیِ موضوعات و مسائل، آیا باید بر محور اسم باشد یا کارکرد و یا هویت؟ بدیهی است که نتایج حاصل از این سه رویکرد با هم متفاوت است. برای آگاهی از رویکرد فقه و منابع آن دراین‌باره باید ابتدا این سه رویکرد را دوباره بازخوانی کرده و درنهایت به این برسیم که نصوص دینی و فقه شیعی دراین‌باره چه رفتاری داشته است؟ تا با تفقه در این نصوص با رعایت هنجارهای فقهی، روش استنباط صحیح...
متن کاملموضوعات و ملاکات حکم در فقه هنر
در این نوشتار ابتدا درباره لزوم تغییر نگاه به هنر سخن به میان می‌آید که از شکل صرفاً یک ابزار تجمل به‌صورت یکی از ضرورت‌های حیات اجتماعی امروز درآمده است. سپس با قرار دادن فقه هنر در ذیل فقه اجتماعی (نه فقه فردی)، موضوع و ملاکات این بخش از فقه را متفاوت از موضوع و ملاکات فقه تعبدی می‌داند، به‌گونه‌ای که چون بخش عمده فقه اجتماعی غیرتعبدی است، ملاکات احکام آن هم باید استخراج و بر اساس آن نظر دهی...
متن کاملجایگاه علم فقه در شناخت هنر اسلامی
از جمله سؤال‌های مهم در نسبت میان فقه و هنر این است که علم فقه در شناخت هنر اسلامی چه جایگاه و موقعیتی دارد؟ آیا فقه در تبیین و تشخیص ویژگی‌های هنرهای اسلامی، سبک و اسلوب آن‌ها جایگاهی دارد؟ آیا با فقه می‌توان به تبیین و تعریفی از فرم و محتوای هنرهای اسلامی و عناصر و ویژگی‌های مشترک هنر اسلامی دست‌یافت؟ یا علم فقه با بیان قلمرو حلال و حرام در فعل مکلف، که مسیر مجاز و مشروع حرکت هنرمند مسلمان را...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 20 شماره 78
صفحات 41- 60
تاریخ انتشار 2016-05-01
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023